Tomáš Forró Knihy

Autorská reportážna kniha o svete na oboch stranách frontovej línie Donbasu. Pravda býva často menej uveriteľná než fikcia, pretože vymyslený príbeh sa musí riadiť pravidlom pravdepodobnosti, kým ten pravdivý nie. - Táto poučka amerického spisovateľa Marka Twaina platí do bodky pre knihu pôvodných reportáží, ktorej autorom je Tomáš Forró. Je plná neuveriteľných, ale pravdivých príbehov, ktoré prežili - a naďalej prežívajú - ľudia v ukrajinskom Donbase, spustošenom vojnou. Tomáš Forró dokázal to, čo sa žiadnemu inému novinárovi nepodarilo: získal si dôveru ľudí z oboch bojujúcich strán, ktorí ho vzali k sebe, do zákopov aj do bytov, kde s nimi prežíval bombardovanie a kde mu rozprávali svoje osudy.

Pemóni žijú v džungli vo Venezuele pri hraniciach s Brazíliou. Tomáš Forró, dvojmetrový beloch zo Slovenska a novinár, sa odvážne vydáva tam, kam iní reportéri nechodia, ako na Donbas, aby podal správu o hybridnej vojne priamo zo zákopov. Venezuela, krajina s najväčšími zásobami ropy na svete, paradoxne dováža benzín, a jej obyvatelia hladujú, pričom milióny utekajú do susedných krajín. Ropa sa stala prekliatím, a na dne riek, kde žijú Pemóni, ležia tony zlata, ktoré priťahujú ozbrojencov. Tomáš Forró sa stáva svedkom a účastníkom tohto chaosu. Forróv literárny talent a slabý pud sebazáchovy sú kľúčové pre vznik jeho diela. Navštívil Venezuelu niekoľkokrát, naposledy v marci 2020, keď už v krajine neboli žiadni zahraniční reportéri. Po dramatickom úteku pred uzavretím hraníc kvôli pandémii pokračoval v rozhovoroch s aktivistami a utečencami na diaľku. Dielo je jedinečným svedectvom o krajine, ktorá sa za pätnásť rokov prepadla z blahobytu do chaosu a nedostatku. Zobrazuje obete aj páchateľov, príčiny a dôsledky, históriu a súčasnosť. Po prečítaní tejto knihy sa vám objasnia aj iné vojnové konflikty, pretože mechanizmus vojny je takmer všade rovnaký.

„Donieck to miasto jak każde inne – pod warunkiem że nie weźmie się pod uwagę wojny na jego przedmieściach, pustek na ulicach i strachu z tyłu głowy”. Mamuka jako czternastoletni chłopiec brał udział w wojnie w Gruzji, po latach wylądował na froncie w Donbasie, gdzie strzelał do Rosjan z automatu, walczył z nimi wręcz i namierzał ich pozycje przed ostrzałem z moździerzy. Jura to przestępca, który trafił w szeregi prorosyjskich bojowników. Liza żyła na przedmieściach Ługańska. Kiedy wyjechała na kilka tygodni, żeby schronić się przed atakami separatystów, nie podejrzewała, że już tam nie wróci. Tomáš Forró opowiada o wojnie w Donbasie z samego serca konfliktu. Rozmawia z ludźmi po obu stronach frontu, niejednokrotnie naraża życie i potajemnie jeździ tam, dokąd nie zapuszcza się żaden dziennikarz. Wnikliwie opisuje sytuację polityczną na wschodzie Ukrainy i rosyjską taktykę wojny hybrydowej, w której walka konwencjonalna miesza się z partyzantką, a fakty z propagandą. Jego analizy są nieodłącznie związane z historiami ludzi, dla których wojna i jej skutki są bolesną codziennością. Wielka polityka przeplata się tutaj z małą, a losy żołnierzy z losami zwykłych rodzin, którym konflikt odebrał wszystko.

Wenezuela jeszcze w drugiej połowie XX wieku była jednym z najzamożniejszych państw Ameryki Południowej. Dziś to kraj pogrążony w głębokim kryzysie politycznym, społecznym i gospodarczym. Szaleje hiperinflacja, brakuje wody pitnej i benzyny, nie ma śladu po dawnych bogactwach. Tomáš Forró, reporter od lat obserwujący Wenezuelę, wyrusza do kopalni złota w tak zwanym Łuku Górniczym, gdzie ogniskują wszystkie problemy. To tam codziennością są brutalne walki między armią, lewicową partyzantką, tajną policją i broniącymi niezależności Indianami. Opisuje także katastrofalne skutki wydobycia złota i realne zagrożenie zatrucia dopływów największych rzek regionu – Orinoko i Amazonki. Gorączka złota to wstrząsający reportaż o tym, że do głębokiego upadku całego kraju nie jest potrzebna niszcząca wojna ani wielka katastrofa naturalna – wystarczą zwykłe zaniedbania i rozwiązywanie problemów na skróty.