Józef Życiński Poradie kníh

Czy obiekty matematyczne się tworzy, czy odkrywa? Czy istnieją one w Platońskim polu racjonalności, budując matrycę tego, co może się urzeczywistnić? W komputerze zmarłego przedwcześnie Arcybiskupa Józefa Życińskiego znaleziono niemal ukończony tekst książki, będący zapisem wykładów, które w roku akademickim 2006/2007 prowadził na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Prezentujemy Państwu jej ostateczną wersję, zredagowaną i opatrzoną wstępem Michała Hellera. Gdy po raz pierwszy przejrzałem pliki komputerowe, pomyslałem, że dopiszę swoje uzupełnienia i znowu będziemy mieli wspólna książkę. Ale wyszło inaczej. Wybrałem tylko rolę redaktora, dokonałem niezbędnych retuszy, pozostawiając całość maksymalnie niezmienioną. Józek jest zbyt silną osobowością, by brutalnie wdzierać się w jego tekst. Niech jeszcze raz przemówi swoim niepowtarzalnym stylem. [Ze Wstępu Michała Hellera]

Książka przedstawia podstawowe nurty współczesnych dyskusji o istocie poznania naukowego. Omawia zarówno klasyczne stanowiska klasyków filozofii: Poppera, Bridgmana czy Khuna, jak i rozległą panoramę współczesnych teorii filozofii nauki, w których próbuje się akcentować wpływ czynników społeczno-kulturalnych na treść teorii przyrodniczych. Polemizując ze stanowiskiem Szkoły Edynburskiej i próbami zastępowania epistemologii nauki przez socjologię nauki, konsekwentnie broni koncepcji, w której podstawową rolę w nauce odgrywają czynniki racjonalne. Na progu greckiej refleksji filozoficznej sformułowano opinię, iż filozofia rodzi się ze zdumienia i oczarowania. Opinia ta znajduje potwierdzenie w rozwoju współczesnej nauki. Ta ostatnia zrodziła się bowiem i rozwinęła w wyniku krytycznej racjonalizacji XIX-wiecznych zachwytów nad wyidealizowanym obrazem nauki. W procesie racjonalizacji nie uniknięto wprawdzie kolejnych złudzeń towarzyszących nowym fascynacjom, ale w ogniu polemik możliwe stało się znalezienie odpowiedzi na pytanie: „Czym nie jest teoria naukowa?”. (fragment książki) Józef Życiński (1948-2011) – filozof, teolog, biskup rzymskokatolicki, metropolita lubelski. Autor ponad 50 książek i setek artykułów z zakresu filozofii nauki, filozofii przyrody, kosmologii, teorii ewolucji i teologii oraz tekstów publicystycznych. Doktor honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i Uniwersytetu Jagiellońskiego, pośmiertnie oznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Autor m.in. książek Świat matematyki i jej materialnych cieni (CCPress 2013), Struktura rewolucji metanaukowej (CCPress 2013), Transcendencja i naturalizm (CCPress 2014).

Czy możliwe jest uprawianie filozofii bez oglądania się na naukę? Teoretycznie, tak. Będzie to jednak filozofia utykająca, zubożona, programowo obojętna na badanie filozoficznych aspektów nowych odkryć pasjonujących umysły współczesnych. Teoretycznie jest możliwe także uprawianie nauki połączone z zupełną obojętnością na wszelką filozofię, nawet filozofię nauki. Wiara w intuicję czy praktykowanie metody prób i błędów może być wtedy praktyczną namiastką filozofii. Właściwie pojęta filozofia nie ma jednak na celu zabijania intuicji przyrodnika, lecz twórcze inspirowanie nowych zagadnień. Zbiór artykułów i esejów składających się na tę książkę powstał nie tyle z metodologicznych analiz, co raczej z codziennej praktyki autorów zmuszonych przez charakter swych zajęć do przebywania w kręgu zagadnień i filozofii, i nauk przyrodniczych, zwłaszcza tzw. kosmoogii relatywistycznej. Książka ta jest wynikiem kilkuletniej pracy i współpracy autorów. Wprawdzie każdy z nas ponosi wyłączną odpowiedzialność za to, co napisał, sądzimy jednak, że jesteśmy zasadniczo zgodni zarówno w stawianiu problemów, jak i w sposobie ich rozwiązywania. (fragment Wstępu). Michał Heller – uczony, kosmolog, filozof i teolog. W 2008 roku otrzymał Nagrodę Templetona. Autor kilkudziesięciu książek, m.in. Granice nauki (CCPress 2014), Filozofia kosmologii (CCPress 2013), Bóg i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (CCPress 2013), Wszechświat – Maszyna czy Myśl? (wspólnie z Józefem Życińskim, CCPress 2014). Józef Życiński (1948-2011) filozof, teolog, biskup rzymskokatolicki, metropolita lubelski. Autor ponad 50 książek i setek artykułów. Nakładem Wydawnictwa Copernicus Center Press ukazały się: Świat matematyki i jej materialnych cieni (2011), Struktura rewolucji metanaukowej. Studium rozwoju współczesnej nauki (2013) oraz Transcendencja i naturalizm (2014).

Znaleźliśmy Jezusa! to zbiór niepublikowanych dotąd tekstów arcybiskupa Józefa Życińskiego. Są to nauki rekolekcyjne, które Ksiądz Arcybiskup wygłosił do osób konsekrowanych. Rozważania zostały wygłoszone i spisane językiem przystępnym dla każdego czytelnika. Wszyscy, którzy wezmą do reki tę książkę będą mieli okazję do tego, aby jeszcze raz „usłyszeć” zdania, frazy składające się na charakterystyczny styl mówienia Księdza Arcybiskupa oraz poznać rys jego głębokiej i ewangelicznej duchowości. Publikacja ta wpisuje się doskonale w ogłoszony przez papieża Franciszka Rok Życia Konsekrowanego.

Czy prostota i złożoność wzajemnie się wykluczają? Dlaczego całość jest czymś więcej niż tylko sumą swoich części? Dlaczego nie wszystko można wyjaśnić prawami mechaniki klasycznej? Mechanicyzm jest ciekawym przykładem systemu filozoficznego, kt�ry zar�wno swe powstanie jak i sw�j spektakularny upadek zawdzięcza teoriom fizycznym. Powstał dzięki mechanice klasycznej, będącej źr�dłem jego siły oraz filozoficznej atrakcyjności, upadł dzięki mechanice kwantowej i teorii względności. Ale upadek filozofii mechanistycznej nie zakończył sporu o słuszność redukcjonistycznego sposobu myślenia. Książka jest efektem tw�rczej wsp�łpracy dw�ch wybitnych uczonych: Michała Hellera i J�zefa Życińskiego. Autorzy snują rozważania o ruchu jako sposobie wszelkiego istnienia, granicach racjonalności oraz poszukiwaniach ideału nauki, kt�rych nigdy nie należy porzucać. Niniejsze wydanie jest wzbogacone o trzy rozdziały autorstwa Tadeusza Pabjana, charakteryzujące dokonania stosunkowo nowej gałęzi nauki, jaką jest teoria złożoności. Michał Heller - uczony, kosmolog, filozof i teolog. W 2008 roku otrzymał Nagrodę Templetona. Autor kilkudziesięciu książek, m.in. Granice nauki (CCPress 2014), Filozofia kosmologii (CCPress 2013), B�g i nauka. Moje dwie drogi do jednego celu (CCPress 2013), Filozofia przypadku (CCPress 2012). J�zef Życiński (1948-2011) filozof, teolog, biskup rzymskokatolicki, metropolita lubelski. Autor ponad 50 książek i setek artykuł�w. Nakładem Wydawnictwa Copernicus Center Press ukazały się Świat matematyki i jej materialnych cieni (2011), Struktura rewolucji metanaukowej. Studium rozwoju wsp�łczesnej nauki (2013) oraz Transcendencja i naturalizm (2014).

Po kilku stuleciach deklaracji o rozwoju i postępie, dobrobycie i humanizmie, miniony wiek przyniósł doświadczenie wyjątkowego kryzysu. Miliony wymordowanych w imię ideologii wyzwolenia, czystości rasowej, uprzywilejowanej klasy muszą prowadzić do głębokich pytań o istotę natury ludzkiej, prawdę, sprawiedliwość, doskonałość… Medytacje te kierują się do człowieka, który w świecie, w którym zagubiono piękno i sens, nie chce jednak ulec przedwczesnej frustracji, odczuciu bezsensu, zagubienia, samotności, beznadziejności… Czytelnikowi, który nie poddał się pokusie zastąpienia krytycznego myślenia błyskotliwym sloganem, książka ta, odwołując się do tradycji mędrców greckich, pragnie przyjść z pomocą w realizacji jego tęsknoty za pełnią bytu, pięknem, harmonią, kreatywnością i twórczą dynamiką działania.

Czy istnieje konflikt między teologią i naukami przyrodniczymi? Jakie jest miejsce człowieka we wszechświecie w odniesieniu do Boga? Choć człowiek od zawsze szuka odpowiedzi na pytania o początki, sens i cel swojego istnienia, nabywając wiedzę i doskonaląc narzędzia, poszukiwania te nadal są fascynujące. Właściwa każdemu z nas natura badacza każe nam przeszukiwać dostępną rzeczywistość w nadziei na zrozumienie Bożych zamysłów. Książka jest przewodnikiem po tej wędrówce, pokazującym poprzez dokonania filozofów i przyrodników jak silna i intelektualnie owocna jest ludzka potrzeba sensu, ładu i piękna. To pochwała rozumu jako narzędzia zdolnego odczytywać Bożą obecność w świecie i świadectwo przekonania, że wiara i rozum wspólnie służą człowiekowi w odnalezieniu swojego miejsca we wszechświecie i że nie ma między nimi konfliktu. Przeczytałbym tę książkę, aby znaleźć potwierdzenie założenia, że można dzięki odkryciom nauki odnaleźć struktury Bożego sensu i ładu, a zarazem ludzkie przeznaczenie. Przeczytałbym ją, bo potrzebuję potwierdzenia nadziei, że poszukiwania ludzkiego rozumu nie są płonne, że są celowe i prowadzą do odpowiedzi na pytania wciąż powracające, mimo nieustających wysiłków wielu naukowców. Przeczytałbym ją, bo potrzebuję dowodów na to, co przeczuwam. I uważam, że rozum i nauka mogą takie dowody dać, nie stojąc w sprzeczności z wiarą. Przeczytałbym ją, bo pomimo deklaracji filozofów, chcę odnajdywać obecność i bliskość Boga we współczesności, płaszczyznę spotkania. / ks. dr Tomasz Adamczyk, KUL/ Życiński cieszy się pięknem świata, jego pełną racjonalności poezją, estetyką równań matematycznych. Są to dla niego ślady Transcendencji. Ale nie ślady podobne do odcisku pieczęci na dokumencie, lecz ślady tkwiące dyskretnie, bo immanentnie, w całym Wszechświecie. / ks. prof. Michał Heller/ Józef Życiński (1948-2011) filozof, teolog, biskup rzymskokatolicki, metropolita lubelski. Autor ponad 50 książek i setek artykułów z zakresu filozofii nauki, filozofii przyrody, kosmologii, teorii ewolucji i teologii oraz tekstów publicystycznych. Doktor honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i Uniwersytetu Jagiellońskiego, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Nakładem Copernicus Center Press ukazały się jego książki Świat matematyki i jej materialnych cieni oraz Struktura rewolucji metanaukowej. Studium rozwoju współczesnej nauki.