Etnolog i antropolog Claude Lévi-Strauss (1908-2009), jeden z najsłynniejszych w XX wieku intelektualistów francuskich, znany jest przede wszystkim jako współtwórca strukturalizmu. W jego dorobku są jednak także prace o bardziej empirycznym charakterze jak właśnie niniejszy tom, pierwszy z nieznanej dotąd w języku polskim czterotomowej serii 'Mythologiques' (1964-1971). Autor analizuje prawie dwieście (spośród ośmiuset w całej serii) mitów południowoamerykańskich Indian, które skupiają się wokół spraw 'kuchni'. Nie są to jednak zwykłe badania etnologa nad kulturą materialną. Przez 'kuchnię' badacz dociera do fundamentalnych kwestii egzystencji Indian i człowieka w ogóle. Podstawową opozycją rozważaną w całej jej złożoności obecnej w tych mitach jest relacja natura-kultura. Lévi-Strauss prowadzi w tym tomie 'analizę strukturalną', wydobywając inną logikę ludów 'pierwotnych' i przestrzegając przed etnocentryzmem. Obok tej 'innej logiki' tom urzeka też inną, często oszałamiającą wyobraźnią mitotwórczą Indian. Literackie walory tego dzieła (i całej serii) splatają się z próbą zbudowania mathesis universalis ludzkiej kultury.
Mytologické Séria
Táto monumentálna séria sa ponára do hlbín mytológie, pričom sa konkrétne zameriava na bohaté a rozmanité príbehy pôvodných obyvateľov Južnej Ameriky. Autor podrobne skúma osemsto mýtov, pričom kľúčovou témou je vzťah medzi prírodou a kultúrou, ako sa odráža v každodenných praktikách, ako je varenie a jedlo. Prostredníctvom štrukturalistickej analýzy odhaľuje univerzálne vzorce myslenia a symboliky, ktoré presahujú kultúrne rozdiely. Diela ponúkajú fascinujúci pohľad na mentálne svety a rozprávačské umenie rôznych spoločenstiev.


Odporúčané poradie čítania
- 1
- 2
Claude Lévi-Strauss (1908–2009), jeden z najwybitniejszych myślicieli francuskich XX wieku, twórca strukturalizmu i strukturalnej antropologii, po sukcesach jego książek z lat 50. (Smutek tropików) zajął się badaniem mitów amerykańskich Indian spisanym w czterotomowych Mitologikach, publikowanych w latach 1964–1971. Tom pierwszy, Surowe i gotowane, ukazał się niedawno w polskim przekładzie (Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010). Niniejszy tom jest drugi w tym cyklu. Podobnie jak poprzedni fascynuje nie tylko bogactwem zgromadzonego materiału w postaci indiańskich mitów, lecz także odkrywczą eksplikacją ich sensu opartą na faktach etnografii, zoologii i botaniki. Głównym przedmiotem zainteresowania autora są jednak formalne związki między mitami, ich „transformacje” czy „inwersje”. Te dwa uzupełniające się wymiary, etnografia i system formalnych związków, pozwalają ujrzeć „strukturalizm z ludzką twarzą” – wcale nie redukcję do czysto formalnej kombinatoryki, lecz żywą treść eksplikowaną z pomocą aparatury formalnej. Wbrew późniejszym przekonaniom ten strukturalizm to nie matematyka i formalizm. Jego ideowe podłoże tkwi gdzie indziej: w przekonaniu, że struktura ludzkiego umysłu jest uniwersalna i „przedkulturowa” – niezależnie od kultury ludzkie wizje świata są podobne, może nawet wrodzone. Choćby w celu weryfikacji takiej przesłanki- tezy warto śledzić ten fascynujący sequel Lévi-Str