Pierwsza w rodzimej literaturze przedmiotu tak obszerna praca poświęcona
zjawisku fantastyki cyberpunkowej. Autor, badając różne media współczesnej pop
kultury, ukazuje „wspólnotę wyobraźni” twórców z różnych obiegów, kręgów
językowych i kulturowych oraz przybliża, w jaki sposób kultura popularna
zaciera ich granice. „Jest to książka nie tylko ważna, ale wręcz niezbędna w
nauce polskiej. Wyjaśnia bowiem zawiłe ścieżki, którymi postępuje rozwój
współczesnej literatury, kultury, sztuki; zarazem pokazuje, iż rozwój ten ma
bardzo dobre i dawne tradycje”. Prof. dr hab. Jakub Z. Lichański
W publikacji autor nie tylko poddaje pogłębionej interpretacji wybrane,
nierozpoznane dotąd badawczo, a zarazem porządkujące epokę, motywy
charakterystyczne dla socrealizmu, lecz także, w części pierwszej, prowadzi
rozważania, które uznać można za rodzaj syntezy epoki i prądu literackiego
otwierający drogę do spojrzenia analitycznego, zaproponowanego w części
drugiej. Rozważania autora dotyczą m.in. pozornej monolityczności socrealizmu
i próby jego periodyzacji, związków socrealizmu i konstruktywizmu, meandrów
relacji między kulturą socrealistyczną i stalinowską a kulturą narodową, a
także kwestii kluczowej: względów pozaartystycznych, decydujących o kształcie
realizacji artystycznych. * Epoka ta, jak bodaj żadna inna w powojennej
historii kultury polskiej, podporządkowała literaturę wymogom
pozaartystycznym. Na kształt dzieła wpływ miało przy tym nie tyle
zapotrzebowanie społeczne, co wymogi propagandy. Walka z enigmatycznymi
„formalizmami” (będąca w istocie pochodną propagandowej krytyki kultury
Zachodu oraz międzywojnia) przyczyniła się – wespół z promocją czytelnictwa,
postrzeganego jako świadectwo awansu społecznego – do uproszczenia języka
artystycznego. W socrealizmie wyrażał on bowiem nie tyle koncepcję,
przyświecającą artyście, ile zideologizowaną wykładnię oficjalnych poglądów.
Ze Wstępu
