Wojtanowicz Józef Knihy

Niniejsza książka jest pokłosiem projektu międzynarodowego niewspółfinansowanego (MNiSW nr 691/N-Ukraina/2010/0) o akronimie Ekumena i pełnym tytule: Paleolityczna ekumena strefy pery- i metakarpackiej studium zmian środowiska zachodniej Ukrainy i południowo-wschodniej Polski w plejstocenie i ich wpływu na pierwotne osadnictwo oraz szlaki migracji (na podstawie stanowisk lessowych i jaskiniowych). Projekt stanowił zwieńczenie kilkunastoletniej współpracy polsko-ukraińskiej grupy przyrodników i archeologów w zakresie rekonstrukcji środowiska przyrodniczego i jego zmian w czwartorzędzie, a szczególnie w czasie rozwoju osadnictwa paleolitycznego. Celem projektu, a tym samym badań, których wyniki prezentujemy w książce, było uzyskanie kompleksowego obrazu przestrzennych i czasowych zmian środowiska przyrodniczego strefy pery- i metakarpackiej na obszarze zachodniej części Ukrainy i południowo-wschodniej Polski, w skali czasowej środkowego i górnego plejstocenu. Ponadto celem była rekonstrukcja warunków bytowania ludności paleolitycznej na tym obszarze oraz modelowanie preferencji osadniczych ludzi paleolitu w zależności od zmian warunków przyrodniczych: rzeźby terenu, klimatu (w tym mezoklimatu), roślinności, fauny. Ważne było również dokładniejsze określenie wieku warstw kulturowych, czyli czasu osadnictwa, i analiza sieci osadniczej w odniesieniu do typów krajobrazów.

Geografia, która z jednej strony zajmuje się środowiskiem przyrodniczym, z drugiej zaś środowiskiem społeczno-ekonomicznym, ma szerokie związki z innymi naukami, szczególnie takimi jak: ekonomia, socjologia, ekologia, historia, archeologia, nauki o krajobrazie. Geografia czerpie z dorobku tych nauk, a równocześnie rezultaty jej badań znajdują w nich zastosowanie. Prezentowana książka mówi właśnie o zastosowaniu geografii na przykładzie paleogeografii i nauki o krajobrazie kulturowym. W obu tych interdyscyplinarnych kierunkach badawczych geografia odgrywa jedną z głównych ról, a w niektórych zagadnieniach rolę dominującą. Celem głównym książki jest ukazanie możliwości geografii w badaniach roli środowiska przyrodniczego na każdym etapie rozwoju cywilizacji - w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Praca będzie niezwykle cenną lekturą zarówno dla doświadczonych, jak też początkujących badaczy literatury rosyjskiej, doktorantów, studentów i innych osób zainteresowanych twórczością Antoniego Czechowa. Daje ona możliwość zupełnie innego, nowego spojrzenia na wiele kwestii, które właśnie za pomocą metody kognitywistycznej dało się zrozumieć i właściwie zinterpretować. Dzięki erudycji autora i sprawnie, przykładowo wręcz, prowadzonej narracji lektura pracy, mimo zastosowanego w niej niełatwego dla szerszego kręgu odbiorców, kognitywistycznego aparatu pojęciowego, nie sprawia problemów, co więcej, dostarcza odbiorcy wielu doznań intelektualnych i poznawczych. - z recenzji prof. dr hab. Anny Wardy

Książka jest nowatorską i interesującą pozycją naukową, której celem jest kompleksowe i wszechstronne omówienie zagadnień związanych z geograficznymi i historycznymi uwarunkowaniami kulturalnego, etnicznego, demograficznego i gospodarczego rozwoju Europy. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na postawione przez siebie pytanie: czym jest Europa, następnie omawia odkrywanie Europy od czasów starożytnych, przedstawia uwarunkowania przyrodnicze i przeobrażenia krajobrazowe oraz regionalizm europejski. W kolejnych rozdziałach zaprezentowana zostaje Europa jako konglomerat państw narodowych, jej rozwój gospodarczy, w podsumowaniu zaś Autor zastanawia się nad przyszłością Europy. Praca jest cenną pozycją naukową, która znajdzie odbiorców nie tylko wśród studentów geografii, europeistyki czy stosunków międzynarodowych, ale może być także pomocna w porządkowaniu wiedzy o Europie dla innych odbiorców interesujących się rozwojem naszego kontynentu.