Bończak-Kucharczyk Ewa Knihy

Publikacja jest jedyną na rynku pozycją opisującą kompleksowo problematykę mieszkalnictwa i polityki mieszkaniowej państwa. Komentarz zawiera omówienie przepisów ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa z 26.10.1995 r. oraz innych ustaw, które mają związek z regulacjami niniejszej ustawy lub znajdują zastosowanie w zakresie nieuregulowanym tą ustawą. W publikacji dużo uwagi poświęcono zagadnieniom takim jak: zasady wsparcia gmin ze środków Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa (jak też funkcjonowania tego Funduszu),, wyodrębnianie na własność lokali mieszkalnych wybudowanych na wynajem przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego,, zasady działania w formule społecznych agencji najmu (SAN),, Finansowanie zwrotne udzielane przez BGK, zasady rozliczania partycypacji w okresie najmu lokalu mieszkalnego. Autorka analizuje obecnie obowiązujące przepisy, przedstawiając ich możliwy i racjonalny zakres stosowania. Zwrócono również uwagę na wadliwe przepisy oraz rozwiązania, które pozostają w sprzeczności z przepisami innych ustaw. Wśród komentowanych przez Autorkę regulacji warto wymienić: ustawę z 8.12.2006 r. o finansowym wsparciu niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych, ustawę z 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, ustawę z 20.07.2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania, ustawę z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawę z 24.06.1994 r. o własności lokali. Książka obejmuje również analizę przepisów przejściowych oraz aktualnego orzecznictwa w zakresie komentowanej ustawy. Komentarz adresowany jest do prawników (sędziów, notariuszy, adwokatów, radców prawnych, pracowników administracji rządowej i samorządowej) oraz do niebędących prawnikami osób związanych z funkcjonowaniem społecznych inicjatyw mieszkaniowych, w tym towarzystw budownictwa społecznego, czy z funkcjonowaniem spółdzielni mieszkaniowych oraz do osób zajmujących się w gminach i innych jednostkach samorządu terytorialnego polityką lub pomocą mieszkaniową i mających styczność z wykorzystywaniem finansowego wsparcia udzielanego na budowę mieszkań na wynajem, ale też na budowę pomieszczeń tymczasowych, schronisk, noclegowni i innych obiektów udzielających schronienia bezdomnym. A także do osób związanych z udzielaniem różnych form pomocy finansowej, o których mowa w komentowanej ustawie oraz do przedstawicieli zawodów związanych z nieruchomościami (rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami, zarządców nieruchomości, geodetów), ale także do osób, które z innych powodów zajmują się zarządzaniem i gospodarowaniem nieruchomościami lub stykają się z tymi dziedzinami.

W książce przedstawiono przepisy różnych ustaw mieszkaniowych (nie tylko ustawy o ochronie praw lokatorów czy Kodeksu cywilnego), które dotyczą gospodarowania zasobami mieszkaniowymi, najmu lub innych form używania cudzych mieszkań za odpłatnością, a także które są związane z budowaniem mieszkań na wynajem z udziałem pomocy państwa i wynajmowaniem mieszkań. Ponadto szczegółowo objaśniono prawa i obowiązki gmin (ale też i innych jednostek samorządu terytorialnego czy związków komunalnych) w zakresie wykonywania zadań mieszkaniowych lub działań mających na celu zapobieganiu bezdomności. Wiele uwagi poświęcono również zagadnieniom dotyczącym lokalnej polityki mieszkaniowej i uchwał dotyczących zasobów mieszkaniowych tych jednostek. Autorka omawia nie tylko treść zmieniających się przepisów, lecz także ich znaczenie i różne aspekty stosowania oraz korelacje z innymi obowiązującymi regulacjami prawnymi , oraz orzecznictwo dotyczące poruszanych zagadnień.

Prezentowana publikacja jest najszerszym na rynku opracowaniem dotyczącym tematyki zarządzania nieruchomościami o funkcjach mieszkalnych. Stanowi kompendium wiedzy nie tylko o specyfice samego zarządzania takimi nieruchomościami, ale także o funkcjonowaniu rozmaitych właścicieli nieruchomości mieszkalnych i przepisach ich dotyczących, począwszy od wspólnot mieszkaniowych, przez spółdzielnie mieszkaniowe, gminy i towarzystwa budownictwa społecznego, na osobach fizycznych skończywszy. W nowym wydaniu uwzględniono zmiany, jakie nastąpiły w zakresie zarządzania nieruchomościami po wejściu w życie z początkiem 2014 r. przepisów tzw. ustawy deregulacyjnej. Odniesiono się także do nowych przepisów dotyczących utrzymania czystości i porządku, które weszły w życie w roku 2013, oraz do nowych obowiązków w zakresie opłacania usuwania odpadów komunalnych. Książka zawiera wiele praktycznych porad oraz odpowiedzi na 100 pytań najczęściej zadawanych przez zarządców nieruchomości mieszkalnych. Do książki dołączono także płytę CD, na której zamieszczono teksty najważniejszych aktów prawnych związanych z poruszaną problematyką oraz zawartość typowego planu zarządzania nieruchomością.

Publikacja stanowi trzecie już wydanie obszernego komentarza do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zawiera ona również omówienie przepisów innych ustaw mających związek z funkcjonowaniem tych spółdzielni. Czytelnik będzie mógł zapoznać się z wiodącym aktualnym orzecznictwem (a także konsekwencjami orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego) oraz z wadami obowiązujących przepisów i problemami, jakie mogą w praktyce wystąpić podczas ich stosowania. Książka zawiera sugestie dotyczące postępowania spółdzielni podczas zawierania umów o budowę lokali i wskazówki dotyczące zawartości takich umów. Przedstawione rozwiązania mogą być szczególnie przydatne w procesie ustalania przedmiotu odrębnej własności lokali w spółdzielni mieszkaniowej i ich sprzedaży, a także dla późniejszego zarządzania nieruchomościami, w których skład wchodzą lokale zbyte przez spółdzielnię innym osobom. Przybliżono również problematykę własności lokali w spółdzielniach mieszkaniowych, aktywizacji wspólnoty mieszkaniowej w spółdzielni oraz relacji między spółdzielnią a jej członkami i niebędącymi członkami osobami, którym przysługują prawa do lokali. Warto także zwrócić uwagę na analizę wątków dotyczących szczególnych regulacji w zakresie nabywania przez spółdzielnie mieszkaniowe praw do gruntów, na których wzniesione zostały przez nie budynki lub urządzenia.

Jest to obecnie jedyny na rynku komentarz do ustawy o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. Został w nim także dokonany gruntowny przegląd przepisów, na podstawie których mogło w przeszłości nastąpić w księdze wieczystej przejście własności nieruchomości na Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego - do dziś nieujawnione. Książka zawiera analizę nie tylko przepisów ustawy, lecz także różnych kwestii proceduralnych związanych z procesem ujawniania własności publicznych nieruchomości.

Komentarz wszechstronnie omawia nie tylko przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, ale także przepisy innych ustaw niezbędne do jej zrozumienia. Omówione też zostały akty wykonawcze do ustawy o gospodarce nieruchomościami, których teksty zostały umieszczono na załączonym do książki CD. Biorąc pod uwagę zakres tematyczny i wnikliwość analiz, komentarz ten można uznać za najszersze dostępne na rynku opracowanie dotyczące ustawy o gospodarce nieruchomościami. Publikacja będzie przydatna zwłaszcza w codziennym gospodarowaniu nieruchomościami wchodzącymi w skład publicznych zasobów nieruchomości, gdyż szeroko omówiono w niej procedury związane z ich obrotem i z gospodarowaniem takimi nieruchomościami. Na uwagę zasługuje też analiza zagadnień związanych z wykonywaniem zawodów 'nieruchomościowych', w tym szczególnie zagadnień związanych z zarządzaniem nieruchomościami i zawieraniem umów o zarządzanie nieruchomościami, a także nadawaniem uprawnień i licencji zawodowych. Dużo uwagi poświęcono też kwestiom związanym z wywłaszczaniem, ograniczaniem praw do nieruchomości, wyceną nieruchomości, scaleniem i podziałem nieruchomości, co powoduje że zawarte na ten temat konkluzje będą przydatne w rozwiązywaniu wielu problemów praktycznych.